Geschiedenis
De geschiedenis van Mokume Gane begint met Denbei Shoami. Denbei Shoami was een uitstekende Japanse ambachtsman die toestemming kreeg om de naam Shoami te gebruiken van de Shoami School (opgericht in de late jaren 1500 in Kyoto). Hij werd ook gesteund door de Satake-clan – die toen Daimyo (大名) was – in de Akita-regio.
Hoewel Mokume Gane de uitvinding van Shoami was, was hij ook een historisch belangrijke ambachtsman die superieure stalen zwaarden en zwaardbeslag produceerde met snijwerk en inleg.
Van Guri Bori tot Mokume Gane
1
In eerste instantie noemde Shoami zijn techniek Guri Bori omdat het patroon leek op Guri, een van de Tsuishu technieken in lakwerk (Urushi) die zijn oorsprong vond in het oude China.
Tsuishu-technieken treden op wanneer patronen worden gesneden in dikke lagen lak met verschillende kleuren. Wanneer lijnpatronen worden gemaakt, wordt dit Guri genoemd.
Het is onduidelijk of Denbei Shoami probeerde te bereiken wat we vandaag de dag kennen als Mokume Gane, of dat hij probeerde de Urushi-laktechniek te imiteren. We weten echter wel dat de techniek van Shoami al vroeg in zijn geschiedenis werd aangeduid als Guri Bori.
De vroegste geschiedenis van Mokume Gane
Het lijdt geen twijfel dat Denbei Shoami werd beïnvloed door het ambacht van het zwaard maken en deze smeed- en lasprincipes aanpaste om Mokume Gane te creëren. Shoami ontdekte dat metalen (anders dan staal en ijzer) met elkaar konden worden verbonden om patronen te creëren die vergelijkbaar waren met lakwerk.
Het oudste voorbeeld van Shaomi’s Mokume Gane werd gebruikt in een Kozuka (zwaardgevest) met goud, zilver, Shakudo (een legering van goud en koper) en koper. Deze techniek werd ook wel Itame Gane of Yosefuki genoemd.
Hoewel een opeenvolging van metaalsmeden de traditionele Mokume Gane-technieken bleef beoefenen, is niemand zo vereerd als Shoami, de oorspronkelijke meester van dit ambacht.
De evolutie van Mokume Gane
1
Na de militaire hervormingen van Japan in 1877 werd het dragen van zwaarden in het openbaar verboden. Toen Japan zich begon open te stellen voor de westerse wereld, moesten ambachtslieden verschillende objecten maken om van hun traditionele werk te kunnen leven.
Mokume Gane naar de westerse wereld brengen
In de jaren 1970 bestudeerden Eugene en Hiroko Pijanowski Mokume Gane-technieken bij Norio Tamagawa en brachten de kunst naar de westerse wereld, met name in de vorm van hun sieradenontwerpen. Deze sieraden waren volledig van metaal en weken zelden af van de patronen van Mokume Gane (die ook willekeurig en zonder veel strategie waren).
Hoewel het concept van de basistechniek in de loop der eeuwen niet drastisch is veranderd, heeft een groter wetenschappelijk inzicht geresulteerd in meer geavanceerde apparatuur en ontwerpen. De beste Mokume Gane-stukken kunnen niet worden bereikt door grote fabrikanten of assemblagelijnen. Het is belangrijk om te zoeken naar kleine, gespecialiseerde studio’s die worden gerund door ambachtslieden die zich toeleggen op het beheersen van deze kunstvorm door alleen hamer en hitte te gebruiken.
